rabarberstengels, sigaretten, kruisbessenjam en alcohol

Wanneer ouders denken dat ze veilig zijn voor luistervinkende kinderen, hebben ze het meestal mis. Als kind zou je soms geloven dat ze willen dat je het allemaal hoort: hoe moeilijk het wel niet is dat je bestaat en dat je niet in het warme jasje van je oudere zus past. Dat je zomaar helemaal je eigen persoon bent—die eventueel wat minder avontuurlijk is en wat minder lawaai produceert.

Kinderen horen altijd meer en begrijpen vaak meer dan wat er hen gezegd of ontzegd wordt. De woorden zijn nog wartaal, maar tonen in mineur worden leesbare kleuren. The Quiet Girl weet exact welke planken bovenaan de trap niet kraken en op welke manier je de klink van de slaapkamerdeur moet loslaten om geen verdachte geluiden te produceren. Cinematograaf Kate McCullough staat in het donker mee te gluren. Ze voegt zich bij het kind bovenaan de trap en laat de ouders voor wat ze zijn. Met lood in de korte benen, als een oude klok, staat het kind er eenzaam en on(ver)handelbaar.

De ouders van Cáit (Catherine Clinch), het stille meisje bovenaan de trap, kunnen hun dochter dan wel niet verhandelen, toch vinden ze een manier om haar een zomer lang uit te lenen. Waarom is niet duidelijk, maar ook niet erg belangrijk. Met een kleine koffer vertrekt ze op de achterbank van haar voor-altijd-papa naar een interimpapa en -mama. Bij aankomst, drie uur later, wil die eerste er met een slecht excuus snel weer vandoor, zo snel dat de koffer op de achterbank blijft liggen. Het meisje lijkt er niet al te rouwig om te zijn. Ze werkt graag, zowel in de keuken als in de stal en dat mag ze de hele zomer doen in haar nieuwe gezin. Hobby’s of vrienden heeft ze niet, spelen doet ze niet, school vindt ze niet leuk. Ze is een eenzaam maar vermoedelijk pienter kind — hoewel ze het op school niet erg goed doet, maar we weten al langer dat dat geen graadmeter is voor intelligentie — dat vooral met rust gelaten wil worden en dat in haar ouderlijke huis geen plaats vindt tussen vele grote snelle luide broers en zussen. Dat Cáit aan het einde van de zomer niet terug wil naar haar échte moeder en vader, is weinig wonderlijk. Bij haar tijdelijke ouders leek ze zich goed te voelen. De luistervink zag het zwijgzame koppel weer dichter bij elkaar komen door haar aanwezigheid; het is niet al kommer en kwel dat ze afluistert. Tegelijkertijd verbergen de waterput en de hond in de schuur een geheim dat haar zomerouders liever niet aan de jonge oren vertellen.

Niet alleen het koppel is zwijgzaam, de hele film is heerlijk stil; behalve wanneer de muziek emotionele klemtonen legt in nog meer mineur. Elke uitgesproken zin krijgt te midden deze stilte wel een flinke druk te verdragen, en zo breken er nog enkele (als holle eieren). Nog het liefst zingt de nieuwe moeder of telt ze (in het Iers-Gaelisch, die prachtige, verdwijnende taal) de borstelstreken door de zachte haren van haar nieuwe kind om het gerust te stellen. In slow motion onder de bomen door rennen, dat zagen we al, maar meestal zonder chronometer of brievenbus aan het einde van de korte race. Slechts één flashback in de film, maar wel één waar alles in zit en dat is net te veel. Dan liever de opwarmende liefde die het enkelvoudig achtergelaten koekje op tafel uitbeeldt (een papa gewonnen). Het is niet de muziek die spreekt, wel rabarberstengels, sigaretten, kruisbessenjam en alcohol die met liefde worden doorgegeven of achteloos op de achterbank worden neergezwierd. Aardappelen, verwaarloosd hooi, trots, kaartspelletjes, en een open kist: texturen waartegen waarheden ongelukkig aan het licht komen als ze nog niet stiekem, half abstract al vorm kregen in het afluisterkind. Tenslotte niets meer dan een moe kind, een kind dat je soms gewoon alleen mag laten, een kind dat altijd maar de kleren draagt van een ander.

De ruwkatoenen outfits, net als de hobbelige locaties en het behangen decor, verhuizen het verhaal naar het laatste kwart van de vorige eeuw in een ruraal Ierland, waar schoolsystemen minder rekening hielden met kinderen die anders zijn en waar fragiliteit nog veel meer als zwaktebod gold. Maar wat er van een zwijgzaam in zichzelf gekeerd kind terechtkomt, is een vraag zonder tijd. Net zoals hoe echte vaders zich tegenover interimvaders moeten gedragen. En waarom er ruimte is voor een nieuwe baby die zeker ook weer een ander karakter heeft en wat voor invloed een moeilijke omgeving heeft op eender welk kind in eender welke context en hoe moeilijk relaties zijn überhaupt en waarom het hooi nog niet is bewerkt en waarom meisjes soms jongenskleren dragen en …

Ondertussen slaapt zij — doet zij alsof ze slaapt — in een kamer vol behangpapier met treinen die vertrekken, aankomen, stilstaan.

 

De mythe van de allesomvattende moederliefde

In haar opmerkelijke regiedebuut The Lost Daughter construeert Maggie Gyllenhaal een complex blikkenspel tussen Olivia Colman en Dakota Johnson dat vragen stelt rond moederschap. Tijdens een bijna tastbare Griekse laatzomer speelt een onzegbare aantrekkingskracht, tussen personages, bij de filmmaker en bij de kijker.

De absurde acrobaat

Met zijn monumentale video-installatie Suspension maakt Sebastian Diaz Morales het Oude Huis van het voormalige Caermersklooster – nu een tentoonstellingsruimte van Kunsthal Gent – tot een werf. Tussen de metalen spijlen van een metershoge stelling kan je in alle (bewegings)vrijheid kijken naar een man die in een val vasthangt.

 

 

Rand Abou Fakher over So We Live

So We Live plaatst je te midden van een appartement, een familie en een oorlog. Vanuit een strakke vorm hoopt de jonge cineast Rand Abou Fakher de personages van haar korte film openheid te schenken.

Geen woorden voor

Wat beweegt ons in film? Fantômas houdt de vinger aan de pols tijdens Film Fest Gent, met vandaag Un beau matin van Mia Hansen-Løve en het tasten naar de juiste woorden.

 

 

Elke minuut een keerpunt

Documentairemakers Nathalie Masduraud en Valérie Urréa wagen zich met H24 – 24 heures dans la vie d’une femme aan hun eerste fictieproject en dat is meteen een ambitieuze mokerslag. De manifest-van-een-miniserie toont het dagelijks geweld tegen vrouwen in een caleidoscopisch beeld dat maar moeilijk te verteren valt.

Ark van attracties

Een sluitstuk dat niets afrondt. Voor kortfilm Colophon (2015) heeft Alexandre Koberidze meer dan honderd jaar cinema zorgvuldig gadegeslagen en besloten dat het tijd is voor het begin.