Onscherp gesteld

Het relaas van Irakli, een Georgische vader die op zoek gaat naar zijn spoorloze dochter, voert ons binnen in Dry Leaf. De dochter in kwestie is een jonge fotojournalist die op pad is gegaan om een reportage te maken over de talloze desolate voetbalpleintjes die het land telt. Het blijkt al snel een flinterdunne verhaallijn die vooral dient als drager voor regisseur Alexandre Koberidzes uitgesproken vormelijke keuze: zijn gebruik van beelden in zeer lage resolutie, gefilmd met een camera die slechts enkele megapixels kan registreren. Een verwerping van scherpte, zowel visueel als narratief.

We trekken eropuit in het Georgische platteland en bewegen mee met Irakli’s auto over de heuvels. Eerst is er nog een gevoel van richting, een vermoeden van bestemming, maar langzaam beginnen we rondjes te draaien. Irakli verdwaalt en dommelt in. Het plot maakt plaats voor het landschap: beelden beginnen zich te herhalen, en na elke nieuwe richtingsaanwijzing van een dorpsinwoner blijven we, tegen beter weten in, zoeken en wachten in de wereld die zich ontvouwt.

Irakli, of wat de camera van hem maakt — een verzameling pixels, een schim in lage resolutie —beweegt in en uit beeld. De zoektocht naar zijn dochter ontvouwt zich in uitgestrekte landschappen vol doelkaders en houterige interacties. Gezichten blijven er onleesbaar; alleen contouren, tonen en ruwe bewegingen gidsen ons verder.

De lage resolutie onttrekt zich in Dry Leaf aan haar gebruikelijke associaties: die van traag internet, van de vroege jaren 2000 of van kille bewakingsbeelden. Koberidze gebruikt het medium als middel in zijn zoektocht naar lyriek, meer als een romantisch schilder dan als een kritisch beeldenmaker, met vooral oog voor licht en landschap. Zonnestralen verschijnen en verdwijnen herhaaldelijk tussen het wolkendek, schaduwen dansen op de gevels van vervallen huizen. Een zonsondergang wordt een witte smeer, de nacht een zwart vlak met enkel de lichtvlekken van Irakli’s autolampen. Wanneer het regent, verandert het scherm in een grijze nevel: de druppels zijn te fijn voor de dikke streken die de camera creëert. We houden halt bij het ene na het andere pastorale stilleven: van appels en abrikozen tot de talloze gedomesticeerde dieren, slapende kinderen en pittoreske waterbronnetjes. Koberidzes blik rust op alledaagse, tedere taferelen, op de warme gloed van een Georgische zomer. Geen enkele verschijning is daarbij helder afgelijnd; alles baadt in zijn eigen textuur.

Ingetogenheid en berusting voeren de toon. Een koekoek kondigt de zomer aan. Spaarzame dialogen, binnensmondse jeugdherinneringen en anekdotes verdwijnen geregeld in het niets. Deze worden afgewisseld met de etherische fluit- en synthklanken van muzikant Giorgi Koberidze, broer van de regisseur. De heldere tonen keren telkens terug als een zacht maar dwingend leitmotif tussen de zomerruis, koebellen en het gezang van krekels.

Koberidze neemt zijn tijd, vertraagt en houdt onderweg geregeld halt, terwijl wij ons laten meevoeren door zijn gestage stroom aan afgemeten low-res composities. Wanneer we uiteindelijk onze weg terugvinden naar de uitgezette verhaallijn, de vermiste dochter, is dat niet meer dan een voetnoot in een lang uitgesponnen omzwerving. De zoektocht doorheen de vroeg-digitale beelden volgt z’n eigen logica, echoot impressionistische schilderijen, onttrekt de details van het Georgische landschap aan het zicht en vervangt ze door uitgesmeerde indrukken. Die vorm geeft de kijker vrijheid, maar de ruimte die de film openlaat schuwt vaak betekenis en leidt al eens tot een geeuw in de zaal. Dry Leaf is onmiskenbaar mooi, maar schuilt in herhaling te graag in die schoonheid. De film weigert scherpte en vindt daarin zowel poëzie als leegte.