Banden smeden op Courtisane

Courtisane is een festival van connecties. Tussen films en kijkers, eerst en vooral, maar ook met makers, met eerdere programma’s en tussen verleden, heden en toekomst van het bewegende beeld. De twintigste editie gaat dit jaar door in de slipstream van Film Fest Gent.

19.10.2021 | Bjorn Gabriels

Toen de editie van april 2020 in het water viel, werden die verbindingen voor even opgeschort. In samenwerking met Film Fest Gent in oktober 2020 kwam vervolgens Pedro Costa opnieuw naar Gent – hij was al Artist in Focus in 2015 – voor een masterclass bij Vitalina Varela, een film die in november dit jaar nog een kleine release krijgt in enkele Vlaamse bioscopen. Voor de eerste echte festivaleditie sinds 2019, de twintigste alweer, werkt Courtisane nog uitgebreider samen met Film Fest Gent, waardoor beide festivals – toch wat jammer – bijna integraal overlappen. Courtisane 2022 staat wel gewoon gepland op volgend jaar april.

Onder meer via documentaires als Juste un mouvement van Vincent Meessen en The First 54 Years: An Abbreviated Manual for Military Occupation van Avi Mograbi (zie hier) met de bijbehorende masterclass nam Film Fest Gent eigenlijk al een aanloop naar het snijvlak van bewegend beeld en bewogen verbeelding waar Courtisane op balanceert. Waar Film Fest Gent met Mograbi – volgens de catalogus “het Israëlische neefje van Michael Moore” – de Palestijnse bezetting op de rooster legde, verkent de feesteditie van Courtisane de ruime Arabische regio met het programma ‘Out of the Shadows’, gewijd aan vier vrouwelijke pioniers uit Egypte, Algerije en Libanon: Atteyat Al-Abnoudy, Assia Djebar, Jocelyne Saab en Heiny Srour. Die laatste is het bekendst, dankzij haar antikolonialistische, feministische films The Hour of Liberation (1974) en Leila and the Wolves (1984), maar hoe dan ook schrijft Courtisane een nieuw hoofdstuk over het opsporen, tonen en contextualiseren van onterecht onbekend werk.

Dat gebeurt ook voor ‘artist in focus’ Sandra Lahire (1950-2001), een Britse queer activiste en experimentele filmmaker van wie het festival een integrale retrospectieve heeft samengesteld. De andere ‘artist in focus’ is het Amerikaans-Zweedse duo C.W. Winter en Anders Edström, die niet alleen hun acht uur durende portret van een rurale Japanse gemeenschap The Works and Days (2020) komen presenteren, maar ook zelf filmprogramma’s samenstelden en in gesprek gaan over hun werk.

Met opener maɬni – towards the ocean, towards the shore (Sky Hopinka, 2020) en afsluiter N.P (Lisa Spilliaert, 2020) proeven we van werelden die de onze niet zijn, of misschien voor heel even wel, tastend in het duister van de filmzaal. Maɬni is een bedachtzame vertelling van langspeeldebutant Sky Hopinka over leven met mythes bij de Chinook in de VS. Waar bij maɬni de mijmerende voice-over een belangrijke rol speelt, schuwt slotfilm N.P van de Japans-Belgische fotograaf-filmmaker Lisa Spilliaert – een vertoning in samenwerking met Art Cinema OFFoff uit Gent – het gesproken woord, in een reflectie rond een romanverfilming en de fascinatie van meerdere personages voor één boek.

Tussen deze twee langspeeldebuten, die als boekensteunen de retrospectieve programma’s samenhouden, toont Courtisane ook werk van cineasten die hen al even vergezellen. Na een uitgebreid programma rond Kevin Jerome Everson vorig jaar is het nu aan diens nieuwe documentaire Lago Gatún, een tocht door het Panamakanaal. Er is ook nieuw werk van Frederick Wiseman (City Hall, 2020), naast oudere films van onder anderen Manoel de Oliveira, Maya Deren en Chantal Akerman.

Meer informatie over het programma vind je op de festivalsite van Courtisane.

gerelateerde artikelen
 

Briefwisseling:
Film Fest Gent I

Tijdens Film Fest Gent ontvangt Fantômas briefpost vanuit de filmzaal en wandelgangen. Met een vers gedrukt printnummer onder de arm lezen en kijken we mee.

Kunst als verzet tegen het dreigende spook van totalitarisme

Wat gebeurt er in/met de Vietnamese cinema? Waarom blijven we over censuur praten als het over Vietnamese films gaat? Is dit omdat Vietnamese filmmakers – wij/hen – zo ongetalenteerd zijn dat we over censuur moeten roepen om wat aandacht te krijgen? Zijn we inderdaad, zoals honderden kijkers beweren, slecht bezig en is het allemaal “much ado about nothing”?

 
 

Lamento voor een dode slang

De mythe van Orpheus en Eurydike spreekt al eeuwenlang tot de verbeelding: een jonge zanger wil zijn geliefde terughalen in de onderwereld maar verknalt het door om te kijken. Misschien zou de bevrijding beter lukken als de genderrollen werden omgekeerd?

Reëel virtueel: muziek en film op Film Fest Gent

Na een bijna twee jaar durende knipperlichtrelatie met quarantaines en lockdowns mogen we ons kot weer uit. Toch zijn de zalen gevuld met performances waarin virtualiteit centraal staat. Virtualiteit als in futuristische apparatuur, uitrusting en inkleding, maar ook in relatie tot tijd, en dan in het bijzonder als het verlangen naar een bepaalde tijd.

 
 

Vlinderen met bijen. Nina de Vroome over Globes

Verrassend didactisch plaatst de documentaire Globes ons voor de vraag of film nog boudweg onderwijzend mag zijn. Niet dat Nina de Vroome zich op de kansel hijst of een belerend toontje aanslaat. Veeleer schept ze genoegen in de overdracht van kennis via film, in vormen en verhalen.